De ontdekking van wrak van de San Jose heeft alle elementen van een groot drama: internationale politieke intriges, een schat van goud en smaragden ter waarde van maximaal $ 17 miljard, en nu, beschuldigingen van leugens en verraad.
De Colombiaanse regering kondigde begin december dat ze de San Jose, een 18e-eeuws Spaans galjoen dat de meest waardevolle scheepswrak ooit zou zijn ontdekt, had gevonden. Een Amerikaanse bergingsbedrijf, Sea Search Armada, reageerde direct met een claim, zeggen dat ze het schip al in 1982 gevonden en geregistreerd hebben. Nu heeft Colombia aangeboden om het bedrijf dit te bewijzen door een controleren te doen of de San Jose is waar het bedrijf dit claimt 33 jaar geleden gevonden te hebben.
Maar Sea Search Armada (SSA) vertegenwoordigers denken dat de aanbieding een truck is, bedoeld om de Colombiaanse ambtenaren te voorzien van een excuus om hun langdurige aanspraak op de immense rijkdom van de San Jose, die drie eeuwen geleden zonk net buiten de Colombiaanse kust te claimen en dus de buit niet te delen..
In een brief van woensdag, verklaart de Colombiaanse minister van Cultuur Mariana Garces-Cordoba dat de San Jose niet ligt waar het bedrijf beweerde dat het te hebben gevonden in 1982. SSA directeur Jack Harbeson heeft een Engels vertaling van de brief.
In de brief nodigd de minister het bergingsbedrijf uit, begeleid door Colombiaanse ambtenaren, om te gaan naar de in 1982 geregisteerde coördinaten om te zien of de San Jose daar ook daadwerkelijk ligt. Garces-Cordoba schrijft: Als het galjoen er ook daadwerkelijk te vinden is op de exacte coördinaten uit 1982 zal de Colombiaanse regering de SSA vordering erkennen en op een deel van de San Jose's schat.
"In de afwezigheid van een scheepswrak op de genoemde coördinaten, zullen we deze zaak beëindigen", besluit de Engels vertaling van Garces-Cordoba brief, die werd verzonden naar SSA's advocaat in Colombia, Danilo Devis Pereira.
Maar hier is de catch: De in de jaren 80 gebruikt technologie voor het opnemen van de lengte- en breedtegraad van het wrak was minder nauwkeurig dan de huidige global positioning systemen. Harbeson zegt SSA's voorganger, de Glocca Morra Company, spendeerde $ 10.000.000 om de San Jose te vinden.
David Moore, conservator Nautische Archeologie aan de North Carolina Maritiem Museum, zei oriëntatiepunten uitgezet door de moderne GPS kunnen zo veel als een achtste van een mijl afwijken van waar ze werden uitgezet met oudere technologie. Moore benoemt daarboven op andere factoren zoals de waterdiepte en oceaanstromingen kunnen van grote invloeden zijn wanneer een onderwater herkeningspunt word opgetekend.
In de brief zegt Garces-Cordoba dat de San Jose niet ligt waar de SSA zei dat het in 1982 gevonden zou zijn. Maar om de site te beschermen, de coördinaten niet zal vrijgeven.
Afbeelding van goud bar, die een deel van de schat werd getrokken uit het Spaans galjoen Nuestra Señora de Atocha
Harbeson stelt dan hij van meening is dat de Colombiaanse ambtenaren niet kunnen vaststellen dat de San Jose op de door hun in 1982 aangeweze plek ligt zonder schending van een bevel van hun eigen rechtbanken die Colombia verbied het wrak te bezoeken totdat het geschil rond het eigendom is opgelost.
Harbeson zei dat het bergingsbedrijf heeft "niet de intentie van om mee te werken met de regering van Colombia onder deze leugenachtigheid en onaanvaardbare voorwaarden." SSA zal geen expeditie sturen tenzij Colombiaanse ambtenaren het bedrijf ook het gebied direct rond de in 1982 coördinaten te zoeken, zei hij.
Het verhaal van de San Jose
Een Britse oorlogsschip zonk de San Jose in 1708 toen het galjoen geprobeerd om de veiligheid van de haven van Cartagena te bereiken. De San Jose was beladen met goud en smaragden in Portobelo, in het huidige Panama.
De schat was bestemd voor Frankrijk, dat same met Spanje in Oorlog was tegen Groot-Brittannië. Koning Louis IV van Frankrijk had de rijkdom bedoelt te gebruiken om zijn kleinzoon, koning Filips V van Spanje, te helpen in zijn strijd tegen Groot-Brittannië.
De San Jose droeg de rijkdom van de verschillende huidige Zuid-Amerikaanse landen, waaronder Peru en Bolivia. Harbeson vermoed dat de regeringen van die landen, en eventueel anderen aanspraken zullen pogen te doen op de schat. Spaanse ambtenaren ook bespreken het wrak met de Colombiaanse ambtenaren.
De lange discussie over die rechten op de San Jose heeft putten ook de traditionele overtuigingen en gewoonten over de ontdekking en de berging tegen hedendaagse houding. Charles Beeker, directeur van Underwater Science aan de Indiana University, denkt vorderingen van eigendom door rechts van de ontdekking zijn verouderd.