Een steeds groter aantal leveranciers en ook duikcentra stappen over op DIN kranen. Vele fora op het internet behandelen het onderwerp en vele discussies worden gevoerd over wat nu het beste gebruikt kan worden. Laten wij eens kijken of we het hier goed voor je uit een kunnen zetten.
Internationaal (Yoke)
Als bestaande (sport)duiker ben je vermoedelijk bekend met beide aansluitingstypes en zul je in Nederland toch nog steeds veel Internationale of wel Yoke aansluitingen zien. Het is lang de standaard geweest in de duiksport en is er al vanaf het onstaan van de sport. Voor de wat oudere duiker zal het zelfs niet eens onbekend zijn dat er vroeger zelfs twee varianten van de internationale (Yoke) aansluiting waren. Het verschil was maar klein, maar de Amerikaanse markt kende een iets afwijkende maatvoering die in sommige gevallen niet goed met de Europese te combineren was. Tegenwoordig is dat niet meer het geval; Internationaal ofwel Yoke is 1 maat over de gehele wereld.
DIN
Is DIN nieuw? NEE, DIN is er al lang, heel lang. Het is als jaren de standaard in Duitsland, maar ook bij merken als Poseidon en Apex maken hoofdzakelijk DIN uitgevoerde automaten. DIN is nu inmiddels een wel bekende standaard in de duiksport.
Pro's en Con's
Laten we nu eens kijken of we de verschillen en voor- en nadelen voor beide systemen eens op een rij kunnen zetten.
Yoke
Als eerste wat is het verschil nu? De internationale of wel Yoke is een beugelbevestiging welke over de kraan heen geschoven wordt en dan met een grote schroef vastgezet wordt.
De DIN aansluiting is een gat in de kraan met schroefdraad waar de automaat in geschroefd word. Bij de Internationale aansluiting vind je de O-ring, welke voor de afdichting tussen kraan en automaat zorgt, in de kraan van de fles. Bij een DIN aansluiting vind je die in de automaat, bij het deel dat je in de kraan schroeft.
De naam "DIN" staat voor "Deutsches Institut für Normung" ofwel in het Nederlands "Duitse Instituut voor Normering", een test- en keuringsinstantie voor de industrie gevestigd in Berlijn, Duitsland. Deze organisatie standariseerd een hele reeks aan producten, ongeveer 30.000 op dit moment, op het gebied van mechaniek, engineering en technologie. Het aparte is dat de DIN aansluiting is uitgevonden in de U.S. in de laat vijftigerjaren door de Amerikaanse fabrikant Poseindon. Toen zij het naar de markt brachten werd het doorhun 5/8-inche threaded connection genoemd. Het systeem kreeg op dat moment niet veel publieke aanhang en de Internationale aansluiting (Yoke) won de race voor de "standaard" in de duiksport. Toen DIN kranen ging testen voor industrieel gebruikte flessen net als in de commerciele duikindustrie, werd de 5/8- threaded daar de standaard en nam daar ook de naam van de testende organisatie aan.
DIN
Waarom DIN?
Het Duitse testinstituut koos voor de DIN aansluiting omwille van de mogelijkheid deze bij hoge druk te gebruiken. En dat is handig bij industrieel en commercieel duikgebruik. Dit ook omdat de Internationaal aansluiting in de testen niet verder komt dan een goedkeuring voor ongeveer 200 bar waar de DIN kan worden uitgevoerd tot 300 bar of nog meer.
De eerste recreatieve duikers die DIN gingen gebruiken waren naast de Duitsers natuurlijk de technische duikers. Niet alleen om de extra capaciteit van 300 bar wat misschien wel handig is, maar voornamelijk om de verhoogde veiligheid die het systeem claimt. Die veiligheid is lang een punt van discussie geweest onder duikers. Sommige claimen dat alles anders dan DIN dodelijk is, waar andere claimen dat DIN niks toevoegt als het gaat over veiligheid ten opzichte van de Internationaal aansluiting.
Theoretisch, de DIN heeft veiligheidsvoordelen. De grotere capaciteit kan in geval van te ver gevulde fles (boven de capaciteit van de Internationaal aansluiting) de kans op mechanische schade bij het vullen door de compressor verkleinen. Doordat de O-ring niet in de kraan maar in de automaat zit is de kans op verlies of beschadigingen ook kleiner dan bij de Internationaal aansluiting. Als laatste zijn er diverse testen die laten zien dat DIN meer bestand is tegen stoten. Bij de Internationaal aansluiting kun je te maken krijgen met losschieten bij verkeerd stoten. Het is dan wel onwaarschijnlijk dat dit gebeurt, echter het is niet onmogelijk.
Waarom Internationaal?
Spring nu niet te vlug naar conclusies over de Interationaal aansluiting. Meer dan miljoenen duiken zijn er veilig uitgevoerd met dit systeem sinds het begin van het sportduiken. Het is een systeem wat zich bewezen heeft en veilig is. De dicsussie is vergelijkbaar met die van de nieuwe Airbus A380, of die veiliger is als de oude Boeing 747. Op papier staat de A380 er beter op met meer veiligheidsfuncties, maar de 747 heeft miljoenen mijlen op zijn naam met minimale incidenten.
Het is ook het vermelde waard dat de DAN een duikveiligheidsorganisatie geen enkel bezwaar of regel opgesteld heeft tegen de Internationaal aansluiting. De Technische duik gemeenschap heeft hier een wat ander beeld bij als gevolg van de specfieke eigenschappen zoals die eerder genoemd zijn. De hogere werkdruk tot 300 bar, de compactere saamenstelling en betere schokbestendigheid.
De meeste duikflessen die je op vakantie huurt zijn vaak voorzien van een Internationaal (Yoke) aansluiting, echter we zien steeds meer kranen in de verhuur die de mogelijkheid biedt om de insert er uit te schroeven om de kraan om te toveren van Internationaal naar DIN. Mocht dit niet kunnen dan bestaat altijd de mogelijkheid om een DIN/INT converter te gebruiken.
Een persoonlijke keuze
Als de prijs de doorslag moet geven kom je niet tot een keuze, de systemen zitten op hetzelfde prijsniveau al zie je wel dat steeds meer merken de productie van DIN zo ver omhoog geschroefd hebben dat DIN soms goedkoper wordt aangeboden.
In het verleden was DIN alleen beschikbaar voor de duurste en meest geavanceerde systemen of die speciaal voor de tec-duikmarkt gemaakt werden. Heden zijn ongeveer alle in beide uitvoeringen te verkrijgen. Al zijn er ook merken die geheel GEEN Internationaal uitvoeringen leveren voor sommige modellen.
Conslusie
Ben je een Tec diver dan zul je vermoedelijk voor DIN kiezen. Ben je dat niet of weet je dat nog niet dan is het een persoonlijke keuze. De kosten zijn gelijk. Reizen en huren zorgen ook niet meer om voor een specifiek systeem te kiezen. De voordelen van DIN meegenomen, en dan speciaal de compactere uitvoering met daarbij de kleinere kans om ergens verstrikt in te raken, kiezen wij voornamelijk voor DIN.
Maar het blijft een persoonlijke keuze.